Onder politieke en publicitaire druk heeft de Nederlandse Orde van Advocaten donderdag besloten tot versoepeling van de advocatenregels. Vanaf 2021 mogen rechtsbijstandsverzekeraars ook juridische diensten aan niet-verzekerden leveren.
Het besluit is een overwinning voor BrandMR dat al een jaar overhoop ligt met de Orde. BrandMR levert tegen vaste prijzen eenmalig juridische hulp aan consumenten, bijvoorbeeld op het vlak van werk en woning. Het is een initiatief van SRK Rechtsbijstand dat tientallen advocaten en juristen in dienst heeft.
Na lancering werd de advocaten van SRK verboden om voor BrandMR te werken. Het was strijdig met de Verordening op de advocatuur, die strenge eisen stelt aan de bedrijfsvorm waarin advocaten mogen opereren. Structuren (zoals BrandMR) waar niet-advocaten aandeelhouder zijn, of het bestuur vormen, zijn verboden. De onafhankelijkheid van de advocaat is hier niet geborgd en zijn werk kan er „ten dienste van het winststreven van zijn werkgever” staan.
Advocaten mogen in hoge mate hun eigen regels bepalen. Volgens critici schermen zij zo de markt af en houden zij de prijzen hoog. Zo wordt de Verordening op de advocatuur vastgesteld door het College van Afgevaardigden (een ‘advocatenparlement’) op voordracht van de Nederlandse Orde van Advocaten (een ‘ advocatenregering’).
Naar aanleiding van de BrandMR-kwestie nam de Tweede Kamer deze zomer een motie aan die minister Sander Dekker (Rechtsbescherming, VVD) de opdracht geeft in te grijpen als de Orde voor eind van het jaar niet „substantieel meer ruimte” voor alternatieve bedrijfsstructuren biedt.
De Orde biedt nu enige ruimte. Donderdag stemde het College in met een kleine aanpassing van de Verordening voor een vijfjarig experiment. Daarbij mogen advocaten van rechtsbijstandsverzekeraars ook niet-verzekerde klanten helpen. Om aan de eisen te voldoen moet BrandMR zorgen dat de meerderheid van het bestuur advocaat is.